مقایسه بین عوارض اعمال جراحی عروق با و بدون اندازه گیری aptt و خنثی سازی هپارین با پروتامین

زمینه و هدف: در طی اعمال جراحی عروق به دنبال کلامپ کردن و استاز خون در برخورد با سطوح غیر اندوتلیالی، ترومبوز ایجاد می گردد که برای جلوگیری از ترومبوز عروقی، از هپارین و جهت اطمینان از بروز خاصیت ضد انعقادی مناسب آن، از آزمون aptt ( activated partial thromboplastin ) استفاده می شود. هپارین در برخی مراکز در انتهای اعمال جراحی توسط پروتامین سولفات خنثی می گردد. در این مطالعه سعی شده است تا لزوم اندازه گیری aptt و تجویز پروتامین در طی اعمال جراحی عروق بررسی گردد.   روش بررسی: در این مطالعه که به صورت case-control می باشد، 154 بیمار کاندید عمل جراحی عروق در دو گروه از نظر عوارض جراحی عروق در طی 24 ساعت مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند، بطوریکه این دو گروه از نظر میانگین سنی و بیماری های زمینه ای با هم match شده بودند. در گروه اول که شامل 62 نفر بود، اندازه گیری aptt 2 دقیقه بعد از تزریق هپارین صورت می گرفت اما در انتهای جراحی، هپارین با پروتامین خنثی نمی شد. در گروه دوم که شامل 92 نفر بود، aptt حین عمل اندازه گیری نمی شد اما در انتهای عمل جراحی، هپارین با میزان متناسب پروتامین خنثی می شد. اطلاعات بدست آمده از این دو گروه وارد نرم افزار آماری ( version 14 ) spss گردید و توسط آنالیز تحلیلی و توصیفی مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز توصیفی که شامل محاسبه شاخص های مرکزی، درصد فراوانی و میانگین می باشد، انجام شد و در آنالیز تحلیلی از تستهای آماری chi2 و t-test استفاده گردید.   یافته ها: در 4 مورد(6/2%)، عوارض عمل جراحی عروق رخ داد که شامل 1 مورد(65/0%) آمبولی پای راست، 1 مورد(65/0%) ایسکمی اسپاینال، 1 مورد(65/0%) نوروپاتی پای چپ و 1 مورد(65/0%) افت فشار خون ناشی از پروتامین بود. 3 نفر از بیماران در گروه اول و 1 نفر از بیماران در گروه دوم، دچار عوارض عمل جراحی عروق شده بودند که از نظر آماری اختلاف معنی داری بین آنها بدست نیامد، با این وجود قدرت کافی برای این نتیجه حاصل شد بطوریکه 70%= power بود. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه به نظر می رسد که در صورت رعایت اصول اولیه و تکنیک های صحیح اعمال جراحی عروق توسط یک جراح متبحر، دیگر نیازی به انجام تست aptt پس از تزریق هپارین و نیز خنثی سازی هپارین در انتهای عمل جراحی با پروتامین نباشد، بدین ترتیب از طول مدت عمل جراحی و هزینه ها کاسته شده و علاوه بر کاهش عوارض عمل جراحی، عوارض استفاده از پروتامین نیز در بیماران رخ نخواهد داد.